Septoplasti, burun yapısında herhangi bir sebeple eğriliğe sebep olan kıkırdak ve kemik dokusunun düzeltilmesine yönelik estetik cerrahi bir işlemdir. Rinoplastiden farklı olarak sadece burunun düz görünmesini sağlayan septum dokusu üzerinde işlem yapılmaktadır. Burun septumu burunu düz ve eşit parçaya ayıran bir hattır, genetik veya fiziksel travmalara bağlı olarak bu kıkırdaklı ve kemikli dokuda eğrilik olursa tüm burunda yamuk bir görünüm oluşur. Ayrıca burun eğriliği ilerleyen evrede solunum ve benzeri fonksiyonel durumları da aksatabilmektedir.
Rinoplasti yani burun estetiği uygulamaları ile birlikte kombine olarak da yapılabilen septoplasti, kapalı bir ameliyattır. Yani burun dışında herhangi bir kesi uygulanmadan burun içinden gerçekleştirilmektedir. Burun deliklerinden septuma erişilir ve gerekli cerrahi uygulama bu şekilde sağlanır. Septoplasti ameliyatları sadece burunun kıkırdaklı dokusu üzerinden gerçekleştirildiğinden bu işleme septum deviasyonu da denilmektedir. Septum deviasyonu gerçekleştirilen operasyonun tıbbi adıdır, bu ameliyat genellikle hem estetik amaçlı hem de buruna bağlı sağlık sorunun iyileştirilmesine yöneliktir. Genellikle KBB (kulak burun boğaz) cerrahları veya plastik cerrahi uzmanlarınca da gerçekleştirilebilir.
Septoplasti Nedir?
Burunun düzgün ve asimetrik görünmesini sağlayan septumun plastik cerrahi teknikleriyle düzeltilmesine septoplasti ya da diğer adıyla septum deviasyonu denilmektedir. Burun eğriliği genellikle doğuştan, genetik faktörlere bağlı veya herhangi bir travmaya maruz kalınması sonucu oluşmaktadır. Kemik ve kıkırdaklı septum dokusuna bağlı oluşan bu burun eğriliği ayrıca burunun işlevlerinde de kısıtlamalara sebep olmaktadır. Solunum problemleri, uyku apnesi, sürekli burun tıkanıklıkları ve beraberinde geçmeyen baş ağrıları gibi birçok semptoma sebep olabilir.
Septum deviasyonu buruna bağlı hastalıkların iyileştirilmesi gibi amaçlarla da uygulanabildiğinden tamamen bir burun estetiği olarak değerlendirilmemektedir. Ancak deviasyon ameliyatı kişisel beklentilere göre burun estetiği ile kombine edilip de yapılabilme özelliğine sahiptir. Bu açıdan kapalı rinoplasti operasyonları septoplasti ameliyatları ile birlikte uygulanabilir. Bunun haricinde burun eğriliği sadece rinoplasti operasyonu altında da düzeltilebilen bir durumdur.
Rinoplasti ameliyatı hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz “Burun Estetiği (Rinoplasti) Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Kimlere Yapılır?
Septoplasti veya diğer adıyla septum deviasyonu hem estetik bir operasyon olması hem de hastalıklar için cerrahi bir uygulama olması sebebiyle birçok kişiye yapılabilmektedir. Temel olarak septoplasti sadece burun eğriliği için uygulanabilir, yani sadece septuma bağlı burun eğriliği olan kişiler bu tedavi için uygundur. Bunun haricinde burun eğriliği kozmetik olarak çok belirgin olmayan kişiler, hastalık veya semptomlar yaşamıyorsa yaptırmamaları kendileri için daha sağlıklı olabilir.
Genel olarak burun eğriliği sorunu olanlar şu hastalık ve sağlık problemlerinde septoplastiyi düşünebilirler:
- Burun tıkanıklığı
- Solunumda kısıtlanma
- Sürekli baş ağrısı
- Uyku apnesi, horlama
Ayrıca burun eğriliği estetik açıdan kişinin görünümünü ve psikolojisini olumsuz etkiliyorsa burun şeklini değiştirmek amaçlı septoplastiyi tercih edebilir. Septum deviasyonu aynı zamanda burundaki görünümü değiştirmek için etkili ve kesin çözüm sunmaktadır. Bununla birlikte istenilen estetik ölçüler için rinoplasti ile destekli deviasyon ameliyatı yapılabilir.
Estetik ve kozmetik amaçlı burnunda değişiklik yapmak isteyen kişiler rinoplastik uygulamaları tercih etmelidir. Burunlarında eğrilik olanlar solunumsal problemler, uyku apnesi, horlama veya burun tıkanıklığı gibi semptomlarla karşılaşabilir. Tüm bu burun eğriliğine bağlı sağlık problemleri için septoplasti ameliyatı etkin ve kesin çözümdür. Başarılı bir deviasyon ameliyatı ile burun eğriliğine bağlı sağlık sorunlarından kurtulmak mümkündür.
Septoplasti Ameliyatı (Septum Deviasyonu) Nasıl Yapılır?
Septum deviasyonu ameliyatı genel olarak kulak burun boğaz uzmanı tarafından ön değerlendirme sonucu kararlaştırılmaktadır. Genel anestezi altında gerçekleştirilen bu ameliyat, kapalı rinoplasti tekniğinde olduğu gibi burun içinden gerçekleştirilmektedir. Yani burnun columella bölgesi açılarak gerçekleştirilmemektedir, bu sebeple ameliyat sonrası kesi ve dikiş izleri oldukça minimaldir. Septoplasti ameliyatı öncesi burun eğriliğini tam olarak teşhis edebilmek için tomografi gibi görüntüleme cihazlarından yararlanılır. Uygun tedavi için görüntüleme filmlerinden planlama yapılmaktadır.
KBB bölümünde gerekli ön değerlendirme teşhis süreci tamamlandıktan sonra ameliyatın aşamaları şu şekildedir:
- Genel anestezi ile uyutma işleminin gerçekleştirilmesi, özel durumlarda lokal anestezi de olabilir.
- Burun delikleri içerisinden kıkırdaklı dokuya (septuma) erişecek minimal bir alan açılır.
- Uzman cerrah kesi açılan alandan kıkırdak ve kemiklerdeki eğriliği uygun müdahale ile düzeltir.
- Burunda asimetrik bir form kazanacak şekilde septum deviasyonu sağlanır.
- Küçük kesiler açılan burun deliği içerisideki yarıklar dikiş atılarak kapatılır.
- Dikişler uygulandıktan sonra burunun enfeksiyondan korunması için bandaj ve tampon uygulanmaktadır.
Deviasyon ameliyatı ortalama 1 ila 2 saat kadar sürmektedir, anestezi etkisi geçmesi ile hasta birkaç saat gözetim altında tutulur. Daha sonrasında gerekli bakım ve sağlık uygulamalarının yapılması ile hasta aynı gün içinde taburcu olabilmektedir. Genellikle ameliyat sonrası 3-4 gün ağrı ve şişlikler olması normaldir, bu süreçte doktorunuzun reçete ettiği ilaçları kullanmanız ağrılarınızı hafifletecektir. Bandaj ve tampon doktor kontrolünde açılmaktadır veya doktorun önerdiği süreye kadar kalmasına dikkat edilmelidir.
Kaç yaşında yaptırılmalı?
Septoplasti ameliyatını burun ve kemik gelişimini tamamlamış herkes istediği yaşta yaptırabilmektedir. Bu deviasyon işlemi için ideal yaşlar 20 yaş ve üstüdür. Ameliyat için kronik bir rahatsızlığı olmayanlar burun eğriliği ve eğriliğe bağlı sağlık problemlerinden bu ameliyat ile kesin ve etkili şekilde kurtulabilir.
Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Septoplasti ameliyatı sonrası bazı hususlara dikkat edilmesi iyileşme süreci ve operasyonun sonucunun başarılı olması açısından etkili olabilmektedir. Özellikle operasyon sonrası ilk günlerde istirahat edilmesi önemlidir. İlk hafta genellikle burun içinde uygulanan kesilere bağlı ağrılar ve hafif baş ağrıları gibi semptomlar gözlenebilir. Bu süreçte doktorun önerdiği ve ağrı kesici takviyelerle dinlenilmesi sağlıklı bir karar olacaktır.
Ayrıca ameliyat sonrası şunları da uygulayabilirsiniz:
- Yatarken sırt üstü yatmak ve boynu destekleyici yastık kullanmak.
- Ağrı ve şişlikleri hafifletmek için buz veya soğuk uygulama.
- Buruna hasar alınabilecek fiziksel aktivitelerden kaçınmak.
- Tamponların çıkarılmasına kadar burna su ile temas etmemek.
- Doktorun reçete ettiği burun damlasının düzenli olarak kullanımı.
- Yara bakımı için doktorun önermiş olduğu krem ve ilaçların uygulanması.
Ayrıca ameliyat sonrası gözlük kullanımı vb. durumlarınız varsa bu durumları doktorunuza danışmayı aksatmayın. Gerekli hassasiyetlerin gösterilmesi ile septoplasti sonrası hızlıca iyileşme sağlanabilir.
Septoplasti sonrası burun ucu düşer mi?
Yalnızca burun septumunda uygulanan septoplasti ameliyatının burun ucuna bir müdahalesi yoktur, bu sebeple düşme olmaz. Bu ameliyatta sadece burun içinden kıkırdaklı dokuya erişerek eğrilik durumu tedavi edilmektedir, estetik bir şekil vermek için burun ucunda kaldırma veya başka işlemler uygulanmamaktadır.
Ancak rinoplasti ile kombine olarak gerçekleştirilen deviasyon ameliyatında burun uçlarına kaldırma veya benzer estetik müdahaleler yapılabilir, bu durumda burun ucunda düşmeler de gözlenmesi olasıdır.
Septum Deviasyonu Ameliyatı Sonrası İyileşme Ne Kadar Sürer?
Septoplasti sonrası iyileşme süreci ameliyatın içeriği ve hastanın dokularının iyileşme hızı gibi bir takım faktörlere bağlıdır. Genelde septum deviasyon ameliyatı hafif bir ameliyat olduğundan ilk hafta günlük hayata dönebilecek iyileşme hızlı sağlanmaktadır. Tamamen iyileşme ise belirli periyotlar halinde gerçekleşir, çünkü bu süreçte burun dokusunun yenilenme süreci etkili olmaktadır.
-
İlk hafta
- Ameliyat sonrası ilk günlerde burun içinde şişlik ve ağrılar gözlenmesi normaldir. Doktorun önermiş olduğu ilaç ve uygulamalarla ağrı ve şişlikler hafiflemektedir.
- Operasyon sonrası 5-6 günlük sürelerde burun akıntıları, burun tıkanıklıkları ve nefes alıp vermede zorluk yaşanması gibi bazı durumlar gözlenebilir. 5 ila 6 günlük süre sonunda burun tıkanıkları ve diğer sorunlar yavaş yavaş azalmakta ve geçmektedir.
- İlk haftanın sonunda buruna yerleştirilen tampon çıkarılmakta ve bandaj açılmaktadır. Henüz bu aşamalarda yara ve şişlikler tam iyileşmediğinden burun formu tam olarak anlaşılamamaktadır.
-
1 ay sonrası
- İlk aydan sonra dokuların da yavaş yavaş iyileşmesi ile şişlikler ve ağrılar tamamen geçmektedir. Burun formu üzerindeki estetik değişiklik tam olarak anlaşılabilir.
- Tamponun çıkarılmasından sonra doktorunuz burun tıkanıklıkları için reçete ettiği burun damlalarının da kullanımı ile nefes alıp verme gibi durumlar da iyileşme sağlanır.
-
6 ay sonrası
- Altı aydan sonra burun içindeki tüm yaraların ve dokuların iyileşmesi tamamlanmaktadır. Bu süreçte tamamen burunda işlevsel olarak iyileşme sağlanır.
- Olası bir komplikasyon veya estetik açıdan beklenmeyen durum mevcutsa dokuların iyileşmesi ile septoplasti ameliyatı revize edilebilmektedir.
Ameliyat sonrası doktor kontrollerini aksatmamak ve verilen uygulamaları yerine getirmek iyileşmenin hızında etkilidir. Ayrıca herkes için iyileşme süreçleri farklı sürebilmektedir. Dokuları daha çabuk iyileşen ve operasyonu daha hafif prosedürleri içeren kişiler 4-5 ay gibi bir sürede iyileşebilirken başkaları için tam iyileşme süresi 6 ayı da aşabilmektedir.
Septoplasti Riskli mi, Komplikasyonları Neler?
Basit bir uygulama prosedürü içeren septoplasti tedavisi, oldukça düşük risklidir. Cerrahi esnasında veya ameliyat sonrası bazı hatalı uygulamalara bağlı olarak komplikasyon gelişimi ve estetik problemler oluşabilmektedir. Ancak septoplasti operasyonlarında komplikasyonlar rinoplasti gibi uygulamalara nazaran çok nadir ve düşük ihtimaldir. Estetik uygulamalarda burun görünümünü iyileştirmeye yönelik bir hedef olduğundan zorlukları olabilmektedir.
Olası komplikasyonları şunlar olabilir:
- Enfeksiyona bağlı solunum yolunda iltihaplanma
- Ameliyat sonrası kanamalar, geçici koku kaybı
- Burun septumunun tekrardan eğrilmesi ve revizyon riski
- Minimal kesi izlerinin yaralarının geç iyileşmesi
- Nadiren uzun süre geçmeyen burun tıkanıklığı
- Genel anesteziye bağlı komplikasyonlar
Genellikle operasyonun sonuçlarını ve risk faktörlerini oluşturan iki temel unsur, cerrahın deneyimi ve ameliyatın gereksinimidir. Yani burun eğriliğinin tedavisi daha kritik müdahale içeriyorsa risk faktörleri biraz daha fazla olabilmektedir. Ameliyat öncesinde doktor ameliyatın olası sonuçları ve alternatif yolları hakkında hastayı detaylıca bilgilendirmektedir.
